Azalea (Rhododendron)
Het Rhododendron geslacht bestaat uit ongeveer 1000 soorten, waarvan vooral de Satsuki (Rhododendron indicum) en de Kurume Azalea (Rhododendron Kiusianum en Rhododendron Kaempferi) vaak gebruikt worden voor Bonsai.
De Azalea is populair vanwege zijn spectaculaire bloemen, welke zich openen tussen Mei – Juni en te zien zijn in vele verschillende kleuren, vormen, maten en patronen. De bladeren zijn donker groen en verschillen van grootte en vorm, afhankelijk van de soort. De Satsuki en Kurume Azalea’s zijn kleine groenblijvende struiken die het best geschikt zijn voor Bonsai.
Specifieke verzorging voor de Azalea (Rhododendron)
Standplaats: Houdt van volle zon, maar op het heetste van de dag is het beter om voor wat schaduw te zorgen. Wanneer de Azalea in bloei staat, kan deze het best beschermd worden tegen regen en felle zon om zo lang mogelijk van de bloei te kunnen genieten. Gezonde, volwassen Azalea’s kunnen enige vorst verdragen, maar moeten beschermd worden als het kouder wordt dan -5°.
Bewateren: Azalea Bonsai mogen niet uitdrogen, maar mogen ook niet kletsnat staan. Hierdoor is het noodzakelijk om regelmatig de vochtigheid van het grondmengsel te controleren. Een wortelkluit die te ver uitgedroogd is, moet ondergedompeld worden in water totdat deze weer goed vochtig is. Azalea’s hebben een lichtzure grond nodig en houden niet van hard kraanwater. Het beste is het gebruik van regenwater, een mix van regen/kraanwater of gefilterd water.
Bemesten: Tijdens het groeiseizoen moeten Azalea’s goed gevoed worden met speciale Azalea of Rhododendron mest. Er zijn speciale vloeibare meststoffen voor Azalea’s welke wekelijks gebruikt worden en biologische producten die met langere intervallen over het grondoppervlak gestrooid kunnen worden. Als de boom in bloei staat geen voeding geven of slechts de helft van de normale dosis.
Snoeien: De Azalea is een van de weinige boomsoorten die basaal-dominant is. Dit betekent dat de lagere takken sterker groeien dan de zwakkere top, hierdoor groeit de Azalea in de natuur als een struik. Daarom moeten de lagere takken harder gesnoeid worden dan de top.
De Azalea kan goed tegen sterke snoei en produceert zelfs nieuwe scheuten op takken waar geen bladeren meer aan zitten. Direct na de bloei worden de verwelkte bloemen afgeknipt of met de hand verwijderd. Dit is ook de gunstigste tijd om te snoeien, want in de zomer worden de nieuwe bloemknoppen voor het volgende jaar gevormd. Als je de boom te laat snoeit, dan zal je het volgende jaar weinig of geen bloemen krijgen. Ongewenste scheuten die uit de stam of de onderkant van de takken schieten mogen het hele jaar door verwijderd worden. Uitgebreide styling werkzaamheden bij ruw materiaal worden vaak gedaan in de lente, In dat geval wordt de bloei bewust weg gelaten. Het hout van de Azalea breekt snel dus bedraden en buigen dienen voorzichtig gedaan te worden.
Verpotten: De Azalea moet iedere 2 jaar verpot worden, in de lente of na de bloei. Wees voorzichtig met het snoeien van de wortels, want deze zijn erg dun, breekbaar en beschadigen makkelijk. Het is belangrijk bij Azalea’s om een speciale kalkvrije grondmix/substraat te gebruiken. Pure kanuma is goed voor azalea’s.
Vermeerdering: Azalea’s worden vermeerderd doormiddel van het nemen van stekken in de lente en zomer. Het succes gehalte van het stekken varieert per soort, maar de meest voorkomende soorten wortelen snel en gemakkelijk. In de heetste tijd van het jaar kan het handig zijn om je stekken te beschermen tegen uitdrogen door gebruik van doorzichtige plastic folie.
Ziektes en parasieten: Azalea’s hebben over het algemeen weinig last van ongedierte. Maar bij een lage luchtvochtigheid bestaat er een vergrote kans op spinmijt. Deze moet behandeld worden met de juiste bestrijdingsmiddelen en een verbeterde luchtvochtigheid. De Taxuskever kan de bladeren aanvreten en hun larven kunnen grote schade aan de wortels aanrichten. Met speciale bestrijdingsmiddelen of aaltjes kunnen de kevers en de larven bestreden worden.
Wortelrot veroorzaakt door schimmel, kan voorkomen wanneer de grond te nat en compact is. Er zijn bestrijdingsmiddelen die je over de grond kunt gieten die effectief zijn tegen wortelrot. Een andere schimmelziekte veroorzaakt bladgallen. In de lente en zomer verdikken de bladeren, krullen ze en kleuren licht groen. In de latere stadia van de ziekte worden de bladeren bedekt met een witte poederige substantie, kleuren bruin en vallen af. Bladgallen worden gestimuleerd door vochtigheid en komen het meest voor bij soorten met rode en paarse bloemen. De beste manier om deze ziekte te bestrijden is door het direct verwijderen van de bladgallen wanneer deze ontdekt worden en de Azalea te beschermen tegen te veel regen